شنوایی سنجی چیست ؟
شنوایی سنجی یا اُدیومتری (به انگلیسی: Audiometry) اندازهگیری میزان شنوایی با استفاده از دستگاه شنواییسنج میباشد. نتیجه به شکل شنوایینگاره (اودیوگرام) ثبت میشود. دستگاه شنوایی سنجی، به دستگاهی گفته می شود که توانایی تولید صداهای با شدت و فرکانس های مختلف را دارد.
در جواب این سوال که شنوایی سنجی چیست باید عرض کنیم که به سنجش و ارزیابی میزان شنوایی هر انسانی شنوایی سنجی گفته می شود. به عبارتی دیگر هرگاه بخواهیم قدرت شنوایی یک فرد و یا میزان کاهش و یا سنگینی گوش کسی اظهار نظر کنیم باید شنوایی سنجی انجام دهیم.
در این آزمایش فرد با صداهای با شدت های مختلف مورد آزمایش قرار می گیرد به این صورت که از فرد خواسته می شود به محض اینکه صدای که معمولا شبیه بوق یا بیب است را شنید اعلام کند. در این روش معمولا از شدت های بالا شروع می شود و شدت تا زمانی کاهش پیدا می کند که فرد دیگر قادر نیست صدا را بشنود. حال بر اساس اینکه، چه میزان شدت صداهای را شنیده است میزان کلی شنوایی فرد یا به اصطلاح نوار گوش فرد به دست آمده است.
کم شنوایی معمولا با افزایش سن همراه است اما میتواند در هر سنی فرد را تحت تأثیر قرار دهد. طبق مطالعهای در آمریکا، حداقل ۲۵ درصد از افراد بالای ۵۰ سال دچار کم شنوایی هستند و ۵۰ درصد از افراد بالای ۸۰ سال آن را تجربه میکنند. شنواییسنجی (Audiometry) یکی از تستهایی است که متخصصان شنوایی برای بررسی سیستم شنوایی انجام میدهند. شنوایی سنجی در نوزادان میتواند دلایل متعددی داشته باشد و معمولاً بعد از تولد و قبل از ترخیص از بیمارستان تحت غربالگری شنوایی سنجی نوزادان انجام میشود.
تست شنوایی
شنوایی سنجی چیست ؟ تست شنواییسنجی عملکرد سیستم شنوایی شما را ارزیابی میکند. این تست نوع و میزان کم شنوایی، اختلالات تعادل و سایر موارد مربوط به عملکرد گوش داخلی را ارزیابی میکند. شنواییسنجی و سایر تستهای سیستم شنوایی و تعادل توسط شنواییشناس (ادیولوژیست) که مدرک دکترای تخصصی شنوایی شناسی را اخذ کرده باشد ، انجام میشود.
محور افقی، فرکانسهای مختلف را نشان میدهد. فرکانسهای پایین (برای مثال صدای موتور ماشین) در سمت چپ ادیوگرام ثبت میشوند. محور عمودی، سطح بلندی صدا در فرکانسهای مختلف را نشان میدهد، از صداهای آهسته (بالای ادیوگرام) تا صداهای بلند (پایین ادیوگرام). مقیاس بلندی (شدت) صدا بر اساس دسیبل (dB) اندازهگیری میشود.
تست بعد از شنوایی سنجی چیست ؟
تست بعدی در شنوایی سنجی، تست گفتاری است. در این تست توانایی درک گفتار شما در سکوت و بدون نویز ارزیابی میشود. کلمات دوسیلابی و تکسیلابی برای شما پخش میشود و از شما خواسته میشود کلماتی را که میشنوید تکرار کنید. توانایی درک گفتار میتواند به تشخیص نوع کم شنوایی و انتخاب سمعک مناسب برای شما کمک کند.
باید به این نکته در مقاله شنوایی سنجی چیست هم اشاره شود که این آزمایشات بسیار ایمن بوده و عوارض بسیار کمی دارد. اگر تشخیص داده شده که گوش شما موم دارد احتمالا قبل از تست این موم باید برداشته شود تا تداخلی با نتایج ایجاد نکند. اگر شما یا کودکی که قصد دارید ازش آزمایش گرفته شود ، دچار سرماخوردگی یا عفونت گوش هستید حتما به متخصص خود اطلاع دهید چون می تواند با نتایج تداخل داشته باشد.
تعداد قابل توجهی از نوزادان در اولین آزمون غربالگری شنوایی خود ناموفق هستند که این موضوع به دلیل این است که مایعی که پس از تولد در گوش قرار داشته، هنوز به طور کامل تخلیه نشده است و برای شنوایی ایجاد اشکال میکند.
تیمپانومتری
تیمپانومتری آزمونی برای بررسی عملکرد گوش میانی است و مشخص می کند که آیا کم شنوایی با دارو درمانی بهبود می یابد یا با استفاده از سمعک. نتایج تیمپانومتری بر روی نمودار تیمپانوگرام نشان داده می شود. طریقه انجام تست این گونه است که لوله ای به نام پروب در گوش فرد قرار می گیرد و از این طریق با پمپ هوا به کانال گوش، سلامت پرده گوش و گوش میانی اندازه گیری می شود. تفسیر تمپانوگرام بر اساس گراف رسم شده توسط دستگاه تمپانومتر است.
چرا باید به شنوایی سنجی مراجعه کرد؟
در جواب این سوال باید بدانیم فایده شنوایی سنجی چیست ؟همانطور که انسان نیاز دارد برای سلامت بدن خود دورههای مشخصی برای چکاپ کامل سلامت بدن به پزشک مراجعه شود، یا برای بررسی وضعیت بینایی به اپتومتریست مراجعه شود، گوشها نیز برای اطمینان از سلامتشان نیاز به شنوایی سنجی دارند. همانطور که گفتیم تست شنوایی سنجی برای سنجش قدرت شنیداری فرد انجام میشود.
گاهی فرد یا اطرافیان او متوجه اختلال در شنیدن میشوند یا در گوش خود صداهای اضافی مثل وزوز میشنوند؛ در نتیجه برای انجام این تست ترغیب میشوند. همچنین از این تست در غربالگری سلامت کودکان و دانش آموزان هم استفاده میشود.
مراحل مختلف شنوایی سنجی چیست؟
میزان کاهش شنوایی در یک فرد به صورت خفیف، ملایم ، متوسط، شدید و عمیق درجهبندی میشود. دسته بندی سطوح شنوایی به شرح زیر است:
۱- شنوایی طبیعی : گوش سالم میتواند صداهایی به اندازه ۲۰ dBHL را بشنود.
۲- کم شنوایی خفیف : کم شنوایی خفیف یعنی حداقل افتی که در دستگاه شنوایی رخ داده است. در این حالت کاهش شنوایی در گوش بین آستانه شنوایی ۲۵-۱۶ دسی بل HL است.
۳- کم شنوایی ملایم : به میزانی از کم شنوایی گفته می شود که بین ۲۵ تا ۴۰ دسی بل افت شنوایی وجود داشته باشد.
۴- کم شنوایی متوسط : در این حالت، کاهش شنوایی در گوش بین ۴۰ تا ۶۹ dBHL است و شنیدن بدون کمک سمعک دشوار است.
۵- کم شنوایی شدید : کاهش شنوایی در گوش بین ۷۰ تا ۸۹ dBHL است. در این حالت فرد حتما باید از سمعک استفاده کند تا بتواند صداهای اطراف را بشنود. سمعک یک دستگاه الکترونیکی کوچکی است که شما آن را بسته به مدل سمعک آن را در پشت یا داخل گوش خود قرار می دهید. این دستگاه برخی از صداها را بلندتر کرده تا به این ترتیب فردی که مشکل شنوایی دارد بتواند مثل افراد عادی بشنود، ارتباط برقرار کند و به صورت فعالانه تر در فعالیت های روزانه شرکت کند
۶- کم شنوایی عمیق : در این موارد، کاهش شنوایی در گوش از ۹۰ dBHL شروع میشود که بیمار به سمعک های بسیار قوی یا کاشت حلزون، و جلسات متعدد آموزشی نیاز دارد.
اگر افت شنوایی به علت عفونت یا پارگی پرده گوش باشد بهترین راه درمان دارو و جراحی است. اما اگر مشکل شنوایی به علت مشکل حسی یا عصبی باشد درمان دارویی و جراحی نداشته و تنها راه استفاده از سمعک است. در مقاله شنوایی سنجی چیست با ما همراه باشید تا علل کاهش شنوایی را برسی کنیم.
علل اصلی کاهش قدرت شنوایی عبارتند از:
مشکلات مادرزادی گوش
عفونت مزمن گوش
مشکلات ارثی مثل اتواسکلروز (Otosclerosis) که رشد غیرطبیعی استخوان در گوش میانی است.
جراحات گوش
بیماریهای گوش داخلی مثل سندرم منییر (Meniere syndrome) یا بیماریهای خودایمنی که سبب آسیب رسیدن به گوش میشوند.
قرار گرفتن در معرض صداهای بلند به مدت طولانی
آسیب دیدن پرده گوش
قرار گرفتن در معرض صداهای بلند میتواند به مرور منجر به کاهش شنوایی شود. به همین دلیل به افرادی که مدت طولانی در معرض صداهای بلند هستند استفاده از محافظ گوش توصیه میشود.
امیدواریم با مطالعه متن فوق متوجه شده باشید که شنوایی سنجی چیست و بیشتر برای چه کسانی لازم است.