افسردگی اکثر ما مردم گاهی وقتها احساس غم و رخوت می کنیم و به هیچ کار و فعالیتی رغبت نداریم ، حتی به فعالیت های لذت بخش. بروز علائم افسردگی خفیف ، در واقع پاسخ طبیعی آدمی به فشارهای متعدد زندگی است. عدم موفقیت در تحصیل یا کار، از دست دادن عزیزان، با آگاهی از و اینکه بیماری یا پیری توان آدمی را تحلیل می برد از جمله موقعیت هایی هستند که اغلب موجب بروز افسردگی می شوند.
افسردگی تنها زمانی نابهنجار تلقی می شود که در عملکرد بهنجار اخلال کند و هفته ها بدون وقفه ادامه یابد. اختلال های افسردگی نسبتا شایع هستند و حدود ۱۷ مردم در طول زندگانی یک دوره افسردگی حاد پیدا می کنند.
علائم افسردگی
هرچند افسردگی به عنوان اختلالی واحد در هیجان و خلق، شناخته می شود با این حال عملا چهار مجموعه نشانه و علامت در آن وجود دارد. علاوه بر نشانه های هیجانی و خلقی، نشانه هایی در زمینه های شناختی، انگیزشی و جسمی و فیزیکی نیز در آن مطرح هست. اما برای آنکه تشخیص افسردگی برای کسی مطرح شود لزومی ندارد که همه ی چهار دسته نشانه در او وجود داشته باشد بلکه هر چه نشانه های بیشتری از این چهار دسته در شخص باشند، اطمینان بیشتری خواهد بود که گرفتار افسردگی شده است.
نشانه های شناختی : نگرش منفی به خویش
یاس و ناامیدی
اختلال حافظه و تمرکز
نشانه های جسمی : تغیر اشتها و خواب
خستگی
افزایش رنجوری و دردمندی
نشانه های هیجانی : اندوه و غم
ناراحت بودن
نشانه های انگیزشی : فعل پذیری
عدم پیگیری و استمرار کار ها
غم و اندوه و شاد نبودن از جمله ی ناگوارترین نشانه های هیجانی افسردگی است. شخص ناامید و ناشاد است، غالبا به گریه می افتد و ممکن است به فکر خودکشی بیافتد و ممکن است دچار حمله پانیک هم بشود. علاوه بر این، بی اشتها شدن یا نداشتن روزگار خوش و شادمانی در زندگی نیز گریبانگیر شخص می شود. به این معنا که کارهایی که موجب رضایت و خشنودی شخص می شد و دیگر شادی و خوشی دربرندارد.
کسی که افسرده شده رفته رفته علاقه به سرگرمی ها و تفریحات و کارهای خانوادگی را از دست می دهد. غالب مردم افسرده گزارش می دهند که نسبت به چیزهایی که قبلا رضایت آفرین و خشنود کننده بود کششی احساس نمی کنند. بسیاری از آنان می گویند علاقه و محبت به مردم دیگر را از دست داده اند.
نشانه های افسردگی
علائم افسردگی اصلی اختلال شناختی به صورت افکار و اندیشه های منفی ظاهر می شود. در این قبیل مردم اعتماد به نفس بسیار کم میشود، خودشان را نالایق و ناشایست می دانند و خود را به خاطر خطاهایشان سرزنش میکنند. نسبت به آینده احساس ناامیدی دارند و در اینکه بتوانند کاری برای بهبود حال خود انجام دهند تردید دارند. میزان انگیزش آنان کاهش یافته است به این معنا که به فعل پذیر بودن تمایل پیدا کرده و قادر به راه اندازی کارها نیستند. گفتگوی زیر که بین بیمار و درمانگر صورت گرفته این فعل پذیری را نشان میدهد.
بیمار مردی است که پس از اقدام به خودکشی در بیمارستان بستری شده و غالبا به صورتی عاطل و باطل در کنجی ساکت و آرام مینشیند. درمانگر سعی دارد بیمار را به سوی کار و فعالیتی هدایت کند.
درمانگر – میگویند بیشتر وقتها گوشه ای می نشینی و به فکر فرومی روی، همینطوره؟
بیمار – بله، ساکت و آرام بودن آرامشی را که به آن نیاز دارم به من می دهد.
درمانگر – وقتی گوشه ای می نشینی، احوالت چطور میشه؟ بیمار – همیشه حالم بد و خرابه. آرزو میکنم توی گودالی بیافتم و بمیرم.
درمانگر – وقتی دو سه ساعت گوشه ای می نشینی حالت بهتر میشه؟
بیمار – عوض نمیشه، همانطوره که هست.
درمانگر – به این امید اینجا می نشینی که آرامش پیدا کنی اما چیزی بهتر نمیشه.
بیمار – حوصله ام خیلی سر میره.
درمانگر – به فکر افتاده ای که کار و فعالیتی بکنی؟ بنا به عللی فکر می کنم بیشتر شدن فعالیت برای شما مفیده.
بیمار – اینجا کاری نیست که آدم انجام بده.
درمانگر ۔ اگر چند جور کار و فعالیت در اینجا پیدا کنم فکر میکنی بخواهی امتحان کنی؟
بیمار – اگر به نظر شما فایده داشته باشد. اما به نظرم وقتتان را تلف میکنید.به هیچ چیزی علاقه ندارم
علائم افسردگی جسمانی و فیزیکی شامل تغییر اشتها و اختلال خواب و خستگی و بی جان و رمق بودن است. فکرهای آدم افسرده بیشتر درباره خودش است تا درباره رویدادهای بیرونی و در نتیجه درد و رنج کوچکی را ممکن است بسیار بزرگ کند و نگران سلامت خود بشود.
همچنین مطالعه کنید : اختلال وسواس فکری عملی چیست ؟
با توجه به این تصویر از علائم افسردگی ، این بیماری می تواند اختلالی فرساینده باشد. افسردگی های شدید ممکن است بسیار طولانی شود. یکی از بررسی ها درباره مردمان گرفتار افسردگی شدید نشان داد که طی یک دوره ی نه ساله فقط در ۲۷ ٪ این دوره ی زمانی نشانه های افسردگی در آنان وجود نداشت.
این قبیل بیماران وقتی حتی از یک دوژه افسردگی بهبود پیدا می کنند نیز احتمال گرفتارشدن مجدد آنها زیاد است. در عین حال امیدهایی هم هست: به کمک دارو یا رواندرمانی دوره های افسردگی را می توان بسیار کوتاه کرد و از رویداد مجدد بیماری جلوگیری به عمل آورد.
