علت سرگیجه ، راههای تشخیص و درمان سرگیجه
سرگیجه حالتی است که فرد تعادل بدن خود را از دست میدهد و احساس سبکی زیادی در ناحیه سر دارد و چشم ها همچنین سیاهی میرود. این حالت گاهی با حالت تهوع و از دست دادن قدرت جسمانی همراه میشود. در برخی از مواقع علت سرگیجه و سنگینی سر نگرانکننده نیست.
آزمایشهای تشخیص نوع سرگیجه
انجام برخی از آزمایشها میتواند به شما کمک کند تا به موقع نوع سرگیجه را تعیین کنید. استفاده از نمونه های آزمایشی و تست ها از راحت ترین و سریع ترین راه هاست که عبارتند از:
آزمون رانش سر
این تست برای این انجام میشود تا دکتر بتواند تشخیص دهد که آیا حرکت چشمان شما در جهت دنبال کردن اشیاء درست است یا خیر
آزمون دیکس- هالپایک
تستی است که پزشکان برای تشخیص نوع خاصی از سرگیجه به نام سرگیجه وضعیتی حملهای خوشخیم (BPPV) استفاده میکنند. افراد مبتلا به سرگیجه احساس گیجی همراه با چرخش اتاق دارند.
در این آزمون بیمار در حالی که روی میز معاینه قرار دارد، به سرعت از موقعیت نشسته به موقعیت خوابیده میرود. در حالی که سرش اندکی به سمت راست و یا اندکی به سمت چپ خم است. در این میان پزشک حرکات چشمها را بررسی می کند تا بیشتر به علت سرگیجه پی ببرد.
تست الکتروفیزیولوژی
الکتروفیزیولوژی آزمایشات مختلفی را شامل میشود و به دنبال اختلالاتی است که ممکن است منجر به مشکلات شنوایی یا تعادل شود. آزمایشات ممکن است شامل پاسخ شنوایی مغز (ABR)، الکتروکلوکلئوگرافی (ECochG) و پتانسیلهای عضلانی برانگیخته دهلیزی (VEMP گردنی یا چشمی) باشد.
آزمون رومبرگ
در این آزمون فرد باید در حالت ایستاده با چشم های باز پاها را در کنار هم قرار دهد. سپس با چشم های بسته این کار را بکند و سعی کند تا جای ممکن تعادل خود را حفظ کند. اگر فرد قادر به ادامه انجام تست به مدت ۳۰ ثانیه که بدون سقوط یا افزایش لرزش باشد وضعیت تعادل بدن او طبیعی است و مشکلی ندارد.
علت سرگیجه در زنان باردار
سرگیجه یکی از علائم رایج در بارداری خانم هاست. ترشح بیش از حد برخی هورمون ها باعث گشاد شدن رگهای خونی میشوند و جریان خون را به سمت جنین افزایش می دهند که در پی آن فشارخون در مادر کاهش مییابد و اکسیژن رسانی به مغز مادر کم میشود. دیگر علت های بروز سرگیجه مداوم در زمان بارداری افت قندخون و تغییر متابولیسم در بدن مادر است. این مشکل بیشتر در سه ماهه اول بارداری نمایان میگردد.
تحریک مغناطیسی مغز یا TMS
تحریک معناطیسی مغز روشی است که در آن پزشک با اعمال میدان مغناطیسی بر روی پوست سر به درمان مشکلات روانی و افسردگی کمک میکند که می تواند علت سرگیجه های موقت باشد.
پارکینسون
این بیماری در سنین بالای ۳۵ سال اتفاق می افتد که در ابتدا با لرزش دست و سپس سفت شدن عضلات دست و پا, تغییر در تکلم فرد و از دست دادن قدرت حرکت رخ میدهد. این بیماری باعث سرگیجه دائمی در فرد میگردد.
آکوستیک نوروما
آکوستیک نوروما یک تومور خوش خیم است که در قسمت عصب ۸ مغزی(عصبی که از حلزون به سمت مغز میرود) ایجاد میشود. این تومور به آهستگی رشد کرده و به مرور زمان باعث کم شنوایی, وزوز گوش, فلج شدن و بی حس شدن صورت و سرگیجه های طولانی مدت همراه تهوع گردد؛ که بیشتر در دهه ۴تا ۷ زندگی رخ میدهد.
در کل مسائل مختلفی می تواند علت سرگیجه ناگهانی باشد و برخی از آنها جدی تر است که حتما باید به پزشک مراجعه کرد.
- مشکلات و بیماری های گوش داخلی
- نوریت دهلیزی یا نورونیت عصب هشتم
- سندروم منییر
- فشار خون پایین
- سکته مغزی (TIA)
- اختلال هراس
- عوارض جانبی برخی داروها
- گرمازدگی
- دریا زدگی
- استرس، اضطراب و تنش عصبی
- کمبود آهن خون
- کم شدن آب بدن
- عفونت گوش میانی
- میگرن
- داشتن بیماری دیابت
- سرگیجه ناگهانی همراه با درد گردن که به اصلاح به آن سرگیجه سرویکوژنیک گویند.
درمان سرگیجه
اغلب سرگیجه ها نیاز به درمان ندارند و بدون درمان بهتر می شوند و در طی چند هفته بدن معمولاً با آنچه که باعث علت سرگیجه شده است ، سازگار می شود. در صورتی که به دنبال درمان باشید پزشک علت و علائم را بررسی نموده و ممکن است دارو و تمرینات تعادلی را تجویز کند. در صورتی که هیچ علتی یافت نشود و مشکل همچنان ادامه داشته باشد ، داروهای تجویز شده و سایر روش های درمانی ممکن است علائم را کنترل کنند. برخی از داروهای تجویزی از سوی پزشک ممکن است شامل موارد زیر باشند:
– داروهای ادرار آور
در صورتی که فرد به بیماری منیر مبتلا باشد ، پزشک ممکن است قرص ادرار آور تجویز کند. مصرف این قرص به همراه یک رژیم غذایی کم نمک ممکن است به کاهش دورههای سرگیجه کمک کند.
– روان درمانی
این نوع درمان ممکن است بتواند به افرادی که علت سرگیجه آنان ناشی از اختلالات اضطرابی است ، کمک کند .
– داروهای برطرف کننده سرگیجه و حالت تهوع
پزشک ممکن است برای تسکین فوری سرگیجه و حالت تهوع های بیمار داروهای ضد هیستامین و داروهای ضد کلینرژیک تجویز کند که این داروها ممکن است باعث خواب آلودگی شوند.
– داروهای ضد اضطراب
دیازپام و آلپرازولام در گروهی از داروها به نام بنزودیازپین ها هستند که استرس و اضطراب را کاهش می دهند.
– تعادل درمانی
بیمار ممکن است تمرینات خاصی را فرا بگیرد که به او کمک می کند تا سیستم تعادل خود را نسبت به حرکت کمتر حساس کند . این روش توانبخشی دهلیزی نام دارد و برای افرادی که علت سرگیجه آنان بیماری گوش داخلی مانند نوریت دهلیز می باشد ، استفاده می شود.
علت سرگیجه صبحگاهی برخاستن ناگهانی و تغییر حالت از خوابیده به ایستاده است مهمترین کار برای کاهش سرگیجه صبحگاهی، برخاستن ارام بدون عجله از حالت خوابیده به ایستاده است، این اقدام از حرکت و تغییر جهت ناگهانی مایع گوش جلوگیری می کند.
کمبود آب بدن می تواند یک علت سرگیجه باشد، حفظ آب بدن در طول روز یک اقدام موثر در کاهش سرگیجه است. حتی اگر احساس تشنگی نمیکنید ، بدن شما هنوز هم می تواند در معرض کمبود آب بدن قرار گیرد.