پیرگوشی (presbycusis) کاهش شنوایی مربوط به سن است که در اثر افزایش سن در بزرگسالان نمود پیدا می‌کند. این مشکل شنوایی، یک کاهش شنوایی حسی عصبی وابسته به سن و برگشت ناپذیر است. که ناشی از تحلیل رفتن حلزون گوش یا ساختارهای مرتبط با آن در گوش داخلی یا اعصاب شنوایی است.
وقتی پیر می شویم ساختار های گوشی درونی که امواج صوتی مکانیکی را به تکانه‌های عصبی تبدیل می‌کند به علت مرگ طبیعی سلولها یا کاهش تامین خون در اثر تصلب شرایین ، تخریب میشوند.
پردازش پیام های عصبی در قشر شنوایی نیز کاهش می یابد. تغییرات شناختی مرتبط با سن (در سرعت پردازش توجه و حافظه) که بعد از مدت کوتاهی شروع میشوند نیز با ضعف شنوایی ارتباط دارند.
اولین علامت در حدود ۵۰ سالگی کاهش شنوایی مخصوص در فرکانس های بالا ست که به تدریج به تمام فرکانس ها گسترش می یابد در اواخر عمر تشخیص گفتار انسان به ویژه گفتار سریع و گفتاری که در زمینه صداهای دیگر است سخت تر می شود.
با این حال اغلب افراد در دوره میانسالی دامنه گسترده‌ای از فرکانس ها را خوب می شنوند.
افراد قبلی آفریقا ضعف شنوایی مرتبط با سن اندکی دارند. این یافته ها از دخالت عواملی غیر از پیری زیستی خبر می دهد.
شنوایی مردان زود تر و سریع تر از شنوایی زنان کاهش می یابد؛
تفاوتی که با کشیدن سیگار سر و صدای شدید در برخی از مشاغل تحت سلطه مردان و در سنین بالاتر فشارخون بالا و بیماری مغزی عروقی یا سکته هایی که به بافت مغزی آسیب می رسانند ارتباط دارد.
علائم پیرگوشی
مشکل تشخیص کلمات : معمولا افرادی که پیرگوشی دارند صداها را به صورت نامفهوم میشوند و در تشخیص صداهای زیر مشکل دارند.
وزوز گوش : وزوز یا تینیتوس یکی از رایج ترین نشانه های آن است. خیلی از افرادی که در شروع پیرگوشی قرار دارند از شنیدن صدای زنگ یا هیس در گوش هایشان شکایت دارند.
بیماری ها : برخی از بیماری ها مانند فشار خون بالا یا بیماری های قلبی می توانند بر گردش خون گوش داخلی تاثیر بگذارند و سبب این بیماری میشوند.
فاکتور وراثت : پیرگوشی مانند دیگر بیماری ها می تواند ارثی باشد.
درمان پیرگوشی
اکثر افراد میانسال و سرخورده ای که مشکلات شنوایی دارند از تقویت صدا به کمک سمعک بهره‌مند میشوند. سمعک گوش سبب جبران کم شنوایی حسی عصبی ناشی از سن می‌شود و تشخیص گفتار را بسیار بهبود می‌بخشد.
البته باید توجه داشت که هر چقدر سمعک زودتر تجویز و استفاده شود بهتر و بیشتر تاثیرگذار خواهد بود. بنابراین، تجویز سمعک باید در اولویت قرار بگیرد. همچنین، سمعک سبب جلوگیری از پیشرفت پیرگوشی می‌شود.
در صورتی که درک صدای انسان مختل شده باشد صحبت کردن صبورانه واضح و با تماس چشمی خوب ، در محیطی که صدای زمینه کمتر است به درک صدا کمک می کند.
