کم شنوایی چیست ؟
از دست دادن شنوایی یکی از شایع ترین مشکلات است که می‌تواند هر زمان به سراغ هر کسی بیاید و زندگی او را تحت تاثیر قرار بدهد. به ناتوانی جزئی در شنیدن صداها اختلال کم شنوایی گفته میشود. کاهش شنوایی می‌تواند در گوش چپ، گوش راست و یا در هر دو آن ها بوجود بیاید و شخص را در شنیدن صداها دچار مشکل کند مخصوصا اگر در هر دو گوش باشد. افرادی که میزان افت شنوایی آن ها در حد خفیف تا شدید است و می‌توانند از طریق گفتار با دیگران ارتباط برقرار کنند و استفاده از سمعک و سایر دستگاه‌‌‌‌های کمک شنوایی می‌تواند در بهبود تجربه شنوایی این افراد کمک شایانی بکند. در ادامه مقاله کم شنوایی چیست با ما همراه باشید تا علل کم شنوایی را برسی کنیم.
انواع کم شنوایی:
انواع کم شنوایی بر اساس اینکه چه بخشی از سیستم شنوایی را تحت تاثیر قرار است طبقه بندی می شود. به طور کلی سه نوع کم شنوایی وجود دارد: انتقالی، حسی عصبی و مختلط.
کم شنوایی حسی عصبی: اگر بین این دو مثلا x و < فاصله ای نباشد و به یک اندازه باشند گوش خارجی و میانی مشکلی ندارند و مشکلی اگر باشد از حلزون و عصب شنوایی است؛ که به این نوع کاهش شنوایی, کم شنوایی حسی عصبی (SNHL) گفته میشود. کم شنوایی حسی عصبی از اختلال عملکرد عصب شنوایی و یا گوش داخلی ناشی می شود. جزء حسی ممکن است از آسیب به اندام کورتی یا ناتوانی سلول های مویی برای تحریک اعصاب شنوایی و یا مشکل متابولیسمی در مایع گوش داخلی باشد.
کم شنوایی انتقالی: اگر بین نتیجه گرفته شده از هدفون و ویبراتور اختلافی مشاهده شد و بین آنها در نمودار فاصله افتاد؛ اختلالی در گوش خارجی و میانی میباشد که ممکن است از جرم گوش گرفته تا عفونت و چسبندگی گوش میانی باعث این اتفاق باشد که این نوع شنوایی به کاهش شنوایی انتقالی (CHL) شناخته میشود. فردی که دچار کم شنوایی انتقالی شده است برای شنیدن صدا انرژی بیشتری لازم دارد اما اگر صدا به اندازه کافی بلند باشد مانع رفع می شود و گوش ها کار طبیعی خود را انجام می دهند.
کم شنوایی مختلط: چنانچه علاوه بر اختلاف بین نتیجه هدفون AC و بن ویبراتور BC اختلاف باشد و از طرفی BC هم در محدوده شنوایی غیرنرمال باشد به آن کاهش شنوایی مختلط (Mix HL) میگویند. کم شنوایی مختلط در واقع از کم شنوایی حسی عصبی و انتقالی تشکیل شده است. که از مشکلات موجود در هر دو بخش درونی و بیرونی یا میانی گوش ناشی میشود.
میزان کم شنوایی:
افزایش خفیف تا ملایم آستانه های شنوایی، توانایی شنیدن اصوات معمول در مکالمات روزمره، مشکل در شنیدن اصوات آرام به ویژه در محیط های شلوغ، از جمله علایم مربوط به کاهش شنوایی است و فرد نیاز به ارزیابی های دوره ای شنوایی و استفاده از وسایل کمک شنیداری در صورت نیاز دارد. آسیب وارده بر دستگاه شنوایی بر حسب محل تاثیر خود، می تواند کم شنوای های متفاوتی ایجاد کند. بر اساس علائم ایجاد شده روی اودیوگرام میزان کاهش شنوایی به چند رده تقسیم بندی و تفسیرتست شنوایی سنجی انجام میگیرد:
نوار گوش سالم یا نرمال: بین ۰ تا ۲۵ دسی بل
کاهش شنوایی ملایم: بین ۳۰ تا ۴۰ دسی بل که فرد مبتلا به کم شنوایی ملایم ممکن است در درک گفتار مشکلاتی داشته باشد، به‌ویژه اگر صداهای زیادی در اطراف وجود داشته باشد. برخی از عوامل ایجاد کننده کم شنوایی خفیف قابل درمان میباشد که با مراجعه به پزشک و انجام اقدامات درمانی و جراحی، بهبود پیدا میکند بعضی دیگر از این عوامل کم شنوایی غیر قابل درمان است و کم شنوایی دائمی است.
کم شنوایی متوسط: بین۴۵ تا ۷۰ دسی بل
کم شنوایی شدید: بین ۷۰ تا ۹۰ دسی بل
کم شنوایی عمیق: بیشتر از ۹۰ دسی بل است. کم شنوایی عمیق چیست ؟ برخی از افراد مبتلا به کم شنوایی عمیق، نمی‌توانند به‌هیچ‌وجه چیزی را بشنوند. ارتباط با استفاده از زبان اشاره، لب خوانی یا خواندن و نوشتن انجام میشود.
علل کم شنوایی چیست ؟
گوش در برخی از ظریف‌ترین استخوان‌های بدن قرار دارد و آسیب به پرده گوش، گوش میانی یا گوش داخلی به دلایل مختلف می‌تواند باعث کم شنوایی شود.
- پیری
- قرار گرفتن در معرض سر و صدا بیش از حد
- عفونت های ویروسی (مانند سرخک و اوریون)
- داروهای اتوتوکسیک که برای گوش عوارض منفی دارد.
- مننژیت
- دیابت
- نوجوانان در معرض دود سیگار
- سکته
- ضربه های شدید به گوش
- تب بالا
- بیماری منییر
- تومور آکوستیک
- وراثت
انواع شنوایی سنجی
امروزه برای به دست آوردن مقدار و نوع کاهش شنوایی آزمایش های مختلفی را روی گوش انجام میدهند که بسته به سن و سال, همکاری بیمار و اینکه کدام قسمت گوش باید مورد ارزیابی قرار گیرد متفاوتند. مهم ترین تست های شنوایی که پزشک در نسخه مینویسد عبارتند از :
تست دیاپازون : تست های دیاپازونی به وسیله دیاپازون پزشکی انجام میگیرد که بیشتر جهت تایید تست PTA استفاده میشود.
تست IA: این آزمون که به تیمپانومتری (tympanometery) هم معروف است بدون دخالت بیمار و با قرار دادن یک پروب در گوش انجام میگیرد. در این تست فشار گوش میانی و وجود مایع در پشت پرده گوش TM بررسی میگردد. این تست برای کسانی که به تازگی عمل گوش کرده اند و همچنین ترشح از گوش دارند مناسب نمیباشد و فقط با تشخیص پزشک و یا اودیولوژیست امکانپذیر است؛ پس اگر جدیدا عمل گوش انجام داده اید و یا گوشتان ترشح آبکی دارد حتما اودیولوژیست را در جریان بگذارید.
تست AR: تست Acoustic Reflex با فرستادن یک صدای بلند در گوش انجام میگیرد که در آن رفلکس عصب عضله رکابی گوش مورد بررسی قرار میگیرد. این تست در کسانی که دچار فلج بلز و یا مشکل گوش میانی دارند؛ مشاهده نمیشود.
تست OAE: این تست شنوایی اغلب برای کودکان و کسانی که همکاری لازم را ندارند استفاده میشود و به تست شنوایی نوزادان معروف است که در بدو تولد در بیمارستان از نوزاد انجام میگیرد. انجام این تست هم به محیط ساکت نیاز دارد که در آن با قرار دادن یک پروب در گوش صدایی که شامل تمامی فرکانس های بالاست برای کودکان فرستاده میشود؛ در این هنگام سلول های عصبی حلزون گوش تحریک شده و یک صوت بسیار ریز منعکس میکنند که از طریق گوش میانی و خارجی به میکروفون حساس دستگاه رسیده و ثبت میگردند.
چنانچه مشکل کوچکی در گوش میانی و یا خارجی وجود داشته باشد مثل جرم گوش و مایع در گوش میانی پاسخ ثبت نمیگردد؛ پس اگر این جواب این تست منفی شد نگران نباشید چرا که در بسیاری از موارد با رفع مشکل گوش میانی و خارجی این مشکل برطرف میگردد.
تست ABR: این نوع تست شنوایی سنجی هم برای افرادی که همکاری لازم را ندارند, مثل کودکان و افرادی که برای کمیسیون پزشکی مراجعه میکنند انجام میگیرد. در این تست با اتصال الکترودهایی برروی گوش و پیشانی فرد پاسخ شنوایی از اعصاب در ناحیه بصل النخاع مغز گرفته میشود . از این تست برای مشخص کردن منشا مشکل شنوایی و همچنین آستانه شنوایی استفاده میگردد. مصرف برخی داروها در نتیجه این تست تاثیرگذار است؛ پس اگر داروی مسکر و آرامش دهنده استفاده میکنید حتما اودیولوژیست را در جریان بگذارید.
