شستشوی گوش
جرم گوش چیست؟ جرم گوش یا واکس گوش از غددی که درکانال گوش خارجی هستند تولید میگردد. که دارای خاصیت ضد باکتریایی میباشد و در نتیجه این مزیت منجر به تمیز نگاه داشته شدن گوش میشود. همچنین از ورود انواع باکتری و عوامل خارجی مثل حشرات به گوش محافظت میکند . جرم گوش تولیدشده اگر رقیق باشد به طور طبیعی از کانال گوش با حرکت دهان و فک خارج میگردند.
ولی گاهی مواقع با توجه به شکل مجرای گوش و عواملی مثل استفاده مکرر از گوش پاک کن ها سبب انباشته شدن جرم و همچنین غلظت آن شده. و این باعث کیپ شدن گوش ، کاهش شنوایی و وزوز گوش میشود که باید به پزشک متخصص گوش مراجعه کرده و از طرق مختلف جرم انباشته شده را خارج نمود.
شستشوی گوش میتواند برای افرادی که تجمع جرم گوش در یک یا هر دو گوش خود دارند، روش موثری برای خارج کردن جرم گوش باشد. جرم اضافی گوش ممکن است منجر به علائمی از جمله کم شنوایی شود.
پزشکان شستشوی گوش را برای افراد مبتلا به بیماری‌های خاص و کسانی که جراحی لوله پرده گوش انجام داده‌اند، توصیه نمی‌کنند.
تجمع جرم گوش در چه کسانی بیشتر است ؟
- کسانی که گوش آن ها مستعد تولید وکس در گوش می باشد.
- افرادی که کانال گوش تنگ دارند.
- استفاده از سمعک
- کسانی که انحنای کانال گوششان بیشتر از حد معمول است.
- افرادی که مجرای گوششان دارای موی زیادی است.
- آسیب دیدگی که باعث می شود بدن شما بیشتر جرم گوش ایجاد کند.
- افرادی که دائما از وسایل متفاوت مثل کلید و گوش پاک کن برای تمیز کردن گوششان استفاده میکنند.
آیا از گوش پاک کن استفاده کنیم ؟
گوش پاک کن ها عموما جرم خارجی کانال گوش را خارج میکنند. ولی همزمان جرم های داخلی تر کانال گوش را به سمت پرده گوش هدایت میکنند و سبب انباشته شدن جرم در انتهای کانال گوش منتهی به پرده صماخ میشنود. که چون این قسمت از گوش از بافت استخوانی تشکیل شده و حالت فرورفتگی دارد خروج خودبخودی جرم از گوش بسیار سخت است که تنها با شستشوی گوش از گوش خارج می شوند.
همچنین استفاده از گوش پاک کن میتواند باعث پارگی پرده گوش، زخمی شدن دیواره گوش، از بین رفتن سیستم تمیز کردن گوش ، خارش گوش ها ، اگزما گوش و… شود.
علائم پر شدن مجرای گوش بوسیله جرم گوش
- احساس کیپی گوش ها ( این علامت ممکن است پس از استحمام و جذب آب و یا عرق کردن زیاد گوش بیشتر شود)
- احساس درد در گوش
- کم شنوایی
- وزوز و سوت کشیدن در گوش ها
- داشتن ترشحات از گوش
- سرگیجه و عدم تعادل
شستشوی گوش چیست؟
شستشوی گوش چگونه انجام میشود ؟ برای شست و شوی گوش حتما باید به پزشک مراجعه شود. اگر گوش شما از وکس گوش و یا اجسام خارجی پر شده باشد و شنواییتان کم شده باشد باید به پزشک متخصص گوش حلق و بینی در مرکز شست و شوی گوش در اصفهان مراجعه کرده تا متخصص گوشتان را به وسیله اتوسکوپ بررسی کرده که ببیند آیا جرم گوش و یا جسم خارجی در آن وجود دارد یا اجسام خطرناک .
سپس گوشتان را جرمگیری کنید که به چند روش قابل انجام است. بعد از اینکه جرم گوش تخلیه شد بهتر است برای جلوگیری از قارچ چند روز از الکل بوریکه استفاده شود. ممکن است برایتان سوال شود که آیا شستشوی گوش درد دارد ؟خیر شست و شوی گوش یکی از اقدامات پزشکی است که کاملا بدون درد است.
شستشوی گوش با آب
اگر جرم در گوشتان زیاد باشد پزشک شستشو را با سرنگ آغاز میکند بدین صورت که انتهای سرنگ را در قسمت عقب و بالای گوش وارد کرده و آب هم دمای بدن را با فشار وارد گوشتان میکند و سپس جرم گوشتان در ظرفی که زیر گوشتان قرار داده میشود یا حوله ای که روی شانه تان قرار دارد میریزد.
ممکن است در این حالت یک احساس ناخوشایندی به شما دست دهد که کاملا طبیعی است. همچنین اگر دمای آب خیلی سردتر و یا گرمتر باشد احساس سرگیجه کنید که همراه حرکت سریع چشم ها میشود که بخاطر تحریک شدن سلول های عصبی بخش تعادل گوش میشود . همچنین آب بسیار داغ هم میتواند پرده گوش را سوزانده و آسیب جدی وارد کند.
این نوع شستشو برای کسانی که پرده گوششان پارست توصیه نمیشود . برای این افراد شستشو بوسیله ساکشن بهتر میباشد.
شستشوی گوش در منزل
شما میتوانید شستشوی گوش را در منزل بوسیله سرنگ ۲۰ تا ۳۰ میلیمتری نیز در ۴ یا ۵ مرتبه انجام دهید بدین صورت که گوش را به‌آرامی به‌سمت بالا و عقب بکشید که آب به راحتی وارد گوش شود. سرنگ را در گوش قرار دهید، آن را به‌سمت عقب و بالا گوش وارد کنید. این نحوه قرار دادن به جدا شدن جرم گوش از گوش کمک کرده و جرم از آن خارج میشود.
بعضی اوقات ممکن است مجبور شوید تا چهار یا پنج بار این روش را تکرار کنید تا متوجه خارج شدن جرم گوش شوید. اگر پنج بار بدون نتیجه تلاش کردید، دیگه این کار را ادامه ندهید و در مورد گزینه‌های دیگر با پزشک خود مشورت کنید.
اگر در حین انجام دچار درد و یا سرگیجه شدید شستشو را متوقف نمایید و به پزشک مراجعه کنید.
برخی از پزشکان در مورد شستشوی گوش در منزل ابراز نگرانی می کنند، چرا که این کار ممکن است باعث آسیب دیدن پرده ی گوش شود؛ به این صورت که با ایجاد سوراخی بسیار کوچک در پرده ی گوش ممکن است آب وارد قسمت میانی گوش شود و برای گوش و شنوایی مشکل ایجاد کند. در کل این روش توصیه نمیگردد.
شستشوی گوش با ساکشن
این روش شستشوی گوش با دستگاه ساکشن انجام میشود که مرسوم تر است و خطر کمتری را در پی دارد. در این روش اگر جرم گوشتان خشک باشد باید ابتدا چند روز از قطره گلیسیرین فنیکه Glycerin pheniqe و یا روغن زیتون برای نرمتر کردن جرم گوش استفاده کنید تا خارج کردن وکس موجب درد گوش نگردد.
این قطره باعث می شود جرم گوش نرم شود و بدون درد و خونریزی خارج شود. سپس به پزشک مراجعه کرده و متخصص با قرار دادن یک اسپوکولوم در گوش بوسیله دستگاه ساکشن جرم را از گوش خارج کند.
شستشوی گوش با قطره H2O2
استفاده از قطره H2O2 یک روش آسان و موثر است. بسیاری از قطره های گوش موجود در بازار برای رفع جرم گوش، حاوی هیدروژن پراکسید (hydrogen peroxide) هستند.آب اکسیژنه یا همان پراکسید هیدروژن مؤثرترین روش درمان تجمع جرم گوش میباشد.
این ماده به واسطه خاصیت گازدار بودن میتواند جرم گوش را به راحتی از کانال گوش تخلیه کند. در این روش ابتدا آب و آب اکسیژنه ۳ درصد را به مقدار مساوی با هم مخلوط کرده و با قطره چکان ۳تا ۴ قطره داخل گوش بریزید. پس از چند دقیقه سرتان را به طرف مخالف بچرخانید تا محلول تخلیه شود.
در حالی که قطره های حاوی هیدروژن پراکسید می توانند به رفع جرم اضافی گوش کمک کند، اما مصرف بیش از حد از آنها باعث تحریک پوست مجرای گوش و مشکلات دیگر می شود.
شستشوی گوش با روغن زیتون
یکی دیگر از راه های شستشوی گوش در طب سنتی استفاده از روغن زیتون گرم میباشد. در این روش ازچکاندن ۲یا ۳قطره روغن زیتون در گوش انجام میگیرد که باعث نرم شدن جرم گوش میگردد .در این روش ابتدا روغن زیتون را کمی گرم کنید و ۳ الی ۴ قطره از آن را با قطره چکان داخل گوش بریزید.
بگذارید حدود ۱۰ دقیقه بماند تا جرم گوش نرم شود. سپس سرتان را به پهلو خم کرده و با گوش پاک‌کن یا میتوانید گوش را بر روی یک پارچه خم کنید، روغن و جرم گوش خارج میشود. بجای درمان جرم گوش با روغن زیتون از روغن خردل هم میتوانید استفاده کنید.
شستشوی گوش با روغن زیتون می تواند عوارض جانبی مانند سوزش پوست مجرای گوش ، واکنش های آلرژیک مثل خارش، سرگیجه و حتی عفونت گوش خارجی را به همراه داشته باشد. همچنین استفاده از این روش باعث افزایش تولید جرم گوش میگردد.
فوائد شستشوی گوش
عمل تمیز کردن گوش برای کسانی که وکس گوش فراوان دارند باعث میشود که دیگر احساس کیپی در گوش خود نداشته باشند و شنوایی آن ها تا حدودی بهبود یابد و همچنین اگر جسم خارجی در گوش باشد به پرده گوش و گوش میانی آسیب وارد نگردد.
ولی این نکته را توجه داشته باشید که شستشوی گوش برای افرادی که اوتیت گوش خارجی دارند(به اصطلاح گوش شناگر) , پرتو درمانی گوش انجام داده اند , پارگی پرده گوش و بیماری های گوش میانی دارند مناسب نمیباشد.
جرم گوش در افرادی که سمعک استفاده میکنند ممکن است باعث سوت زدن سمعک گردد که حتما باید گوش خود را تمیز کنند تا این مشکل برطرف گردد.
عوارض جرم گیری گوش :
برخی از عوارض جانبی شستشوی گوش برای افراد شامل پاره شدن پرده گوش و آسیب به گوش میانی اوتیت ، ترشح عفونت گوش خارجی ، بیماری های گوش داخلی و سرگیجه میباشد. اگر در حین انجام شستشو با درد شدید همراه شدید و یا دچار سرگیجه شدید بهتر است شستشو را متوقف نمایید.
همچنین مطالعه کنید : عادات بد و مضر برای حس شنوایی
آیا جرمگیری گوش خطرناک است؟
شستشوی گوش برای افرادی که
اوتیت و ترشح گوش خارجی دارند
کسانی که پرده گوش پاره دارند
کسانی که مشکلات گوش میانی دارند
و همچنین کسانی که پرتودرمانی گوش انجام داده اند مناسب نمیباشد و ممکن است خطرناک باشد.
