جراحی سپتوپلاستی نوعی از جراحی است که برای اصلاح هر گونه مشکل در سپتوم بینی، ساختار داخل بینی که بینی را به دو حفره جدا می کند، انجام می شود. هنگامی که سپتوم کج است، به عنوان سپتوم منحرف شناخته می شود. انحراف سپتوم میتواند تنفس از طریق بینی را سخت‌تر کند و خطر عفونت سینوسی را افزایش دهد. از دیگر مشکلاتی که انحراف غضروف سپتوم یک فرد را دچار میکند میتوان به تنگی نفس، تمایل فرد به دست به بینی بردن، تمایل فرد به فین کردن بی‌دلیل و نیز خونریزی بینی اشاره داشت.
این جراحی که تا به امروز تنها راه درمانی برای رفع این مشکل است، سپتوم را صاف می کند و باعث می شود جریان هوای بهتری در بینی فرد ایجاد شود. بعد از انجام عمل جراحی سپتوپلاستی نفس کشیدن فرد راحت تر خواهد بود. مشکلات سپتوم ممکن است به صورت مادرزادی باشد ولی در بعضی از مواقع نیز در اثر یک سانحه یا تصادف ایجاد می شود.
این جراحی هم همانند جراحی زیبایی بینی می تواند در دوحالت بیهوشی موضعی و یا بیهوشی عمومی بسته به تشخیص پزشک مربوطه انجام گیرد. البته پزشک جراح سپتوپلاستی بسته به شرایط موجود، وضعیت بیمار و همچنین وضعیت و میزان انحراف میتواند تشخیص دهد که این عمل در حالت بیهوشی یا بی‌حسی صورت گیرد و این امر، به تشخیص پزشک جراح می‌باشد. بعد از اتمام جراحی، ممکن است تعدادی از بیماران بلافاصله تغییرات را در روند تنفس خود حس کنند و در بعضی دیگر، رسیدن به این بهبودی زمان می خواهد. لازم به ذکر است که عوارض ناشی از این عمل به طور کلی بسیار نادر و خفیف هستند.
نشانه های انحراف سپتوم
سپتوم اگر به جای صاف شدن کج یا خمیده باشد منحرف می شود. انحراف تیغه بینی می تواند یک یا هر دو حفره بینی را مسدود کرده و در جریان هوا اختلال ایجاد کند. سپتوم ممکن است در اثر آسیب منحرف شود، اما همچنین می تواند به طور طبیعی رشد کند. علامت شایع آن یک اندازه و متقارن نبودن سوراخ بینی است. از موارد دیگر که میتوان انحراف سپتوم را تشخیص داد، کوچکتر بودن یکی از سوراخ‌های بینی نسبت به دیگری است که هم در ظاهر مشخص خواهد بود و هم در هنگام نفس کشیدن توسط فرد قابل احساس است.
توجه داشته باشید برای جراحی سپتوپلاستی فرد باید بالای ۱۵ سال باشد. همچنین اگر قرار است تحت بیهوشی عمومی جراحی سپتوپلاستی انجام شود، از خوردن و آشامیدن در شب قبل از عمل خودداری کنید. به این ترتیب چنانچه در حین جراحی به خاطر بیهوشی دچار تهوع شدید، در صورت خالی بودن معده از استفراغ و خفگی جلوگیری می‌شود.
دلایل توصیه جراحی سپتوپلاستی
جراحی سپتوپلاستی تنها راه برای اصلاح انحراف تیغه بینی است که می تواند تنفس از طریق بینی را دشوار کرده و تنفس از طریق دهان را مجبور کند. تنفس دهانی می تواند باعث خشکی دهان شود. ناتوانی در تنفس از طریق بینی حتی در شب مشکل بیشتری دارد و می تواند خواب را مهار کند. البته بعضی اوقات علائم سپتوم انحراف یافته با داروها تسکین می یابد. اگر دارو به تنهایی تسکین کافی نداشته باشد ، ممکن است یک عمل جراحی سپتوپلاستی برای ترمیم یک مهره کج و بهبود تنفس لازم باشد.
جراحی سپتوپلاستی عمل جراحی کوتاهی بوده و حدود یک ساعت زمان می‌برد. اغلب این عمل تحت بیهوشی عمومی صورت می‌گیرد. پس از جراحی، بینی پانسمان می‌شود تا ناحیه تحت درمان محافظت شود. برای پایدار سازی موقعیت جدید تیغه بینی از بخیه و اسپلینت استفاده می‌شود.
مزایای جراحی سپتوپلاستی
- بهبود کیفیت خواب : یکی از عوامل انحرافی بینی وقفه تنفسی است که روی کیفیت خواب تاثیر میگذارد و با برطرف کردن آن کیفیت خواب شخص افزایش میابد. همچنین شخص دیگر تو خواب خر خر نمیکند.
- بهبود تنفس : به دلیل باز شدن مجاری عبور هوا از راه بینی، عملکرد کلی تنفس از راه بینی، به میزان قابل ملاحظه ای بهبود می یابد.
- بر طرف شدن گرفتگی بینی
- بازیابی حس بویایی و چشایی
عوارض جراحی سیتوپلاستی
مانند هر جراحی دیگری، جراحی سپتوپلاستی نیز عوارضی مانند خونریزی، عفونت و واکنش نامطلوب به ماده بیهوشی را به همراه دارد. سایر خطرات احتمالی مخصوص جراحی سپتوپلاستی عبارتند از:
- کاهش حس بویایی
- آسیب دیدن چشم و ساختارهای مرتبط با آن
- خون ریزی زیاد بینی
- مزمن شدن ترشحات بینی یا خشکی بیش از حد بینی یا پوسته پوسته شدن سینوس‌ها یا بینی
- تغییر در شکل بینی شما
- بی حسی موقت در لثه بالایی، دندان ها یا بینی
- سوراخ شدن تیغه بینی
مراقبت های بعد از عمل جراحی سپتوپلاستی
احتمالا پزشکتان برای کاهش احتمال خونریزی و تورم از شما بخواهد که موارد زیر را برای چندین هفته پس از جراحی انجام دهید البته میتواند انجام بعضی از موارد ضروری نباشد :
- روز اولی که از جراحی شما گذشته است ، استراحت کنید و بینی خود را مالش یا حتی لمس نکنید.
- می توانید برای کاهش درد و تورم، یک کیسه یخ را که با یک پارچه یا حوله تمیز پوشانده شده است، روی بینی و ناحیه چشم بمالید.
- از مکان های گرد و غبار یا دود آلود دوری کنید.
- هنگام خواب سر خود را نسبت به بدن بالاتر نگه دارید.
- از مصرف سیگار و انواع دخانیات حداقل به مدت ۳ هفته پرهیز کنید.
- تا ۲۴ ساعت اول پس از جراحی از استحمام یا حمام کردن خودداری کنید.
- در شب، برای کاهش تورم و گرفتگی، سر را روی دو بالش قرار دهید.
- در صورتی که سابقه بالا رفتن فشار خون دارید پیشنهاد می شود تا فشار خون خود را کنترل کنید چرا افزایش فشار خون خطر خونریزی را افزایش می دهد.
- برای یک یا دو هفته پس از جراحی، فعالیت هایی را که ممکن است باعث زمین خوردنتان شود یا به بینی آسیبی برساند ، کاهش دهید.
- تا حد امکان از مکان های گرد و غبار یا دود آلود دوری کنید.
- دقت نمایید که اگر پزشکتان شما را از مصرف دارویی منع می کند حتما از مصرف آن خودداری نمایید.
- از پوشیدن لباس‌هایی مانند پیراهن یا ژاکت که باید از سر به تن کنید خودداری کنید
- ممکن است پزشکتان از شما بخواهد تا یک ماه از ورزش خودداری کنید.
- داروهای تجویز شده توسط جراح بینی را به طور مرتب و راس ساعت مصرف نمایید.
